Door: Bianca Beerepoot, Universiteit Utrecht

Op de politieacademie in Apeldoorn wordt sinds 2010 getraind met XVR On Scene. Een simulatie maakt het mogelijk om een situatie realistisch weer te geven die in werkelijkheid te groot, te duur of te riskant kan zijn om na te bootsen. XVR On Scene is nu uitgerust met beeld en geluid. Dit rapport beschrijft een onderzoek naar de invloed van multimodaliteit op de XVR On Scene simulatietraining.

De simulatie wordt ingezet als aanvullend lesmateriaal voor de studenten en heeft onder andere als doel het leren van de zeven politieprocessen. Twee instructeurs en vier gebruikers hebben de simulatie geëvalueerd. Hieruit bleek dat de simulatie goedkoop is en makkelijk te organiseren vergeleken met een trainingssessie op een trainingsterrein, makkelijk is om te gebruiken en leren en tot op een bepaalde hoogte een goed beeld geeft van de realiteit. De meeste problemen komen voort uit het feit dat de simulatie juist niet helemaal gelijk is aan de realiteit op zowel belangrijke als onbelangrijke aspecten.

Multimodaliteit (het gebruik van meerdere zintuigen) heeft meerdere voor- en nadelen. Meerdere onderzoeken hebben uitgewezen dat multimodale simulaties het leerproces kunnen verbeteren en het makkelijker maken om kennis die geleerd is in de simulator toe te passen in de realiteit. Ook kan multimodaliteit het gevoel van de gebruiker versterken dat hij of zij zich in de virtuele omgeving bevindt. Het toepassen van meerdere modaliteiten zorgt er ook voor dat informatie via meerdere zintuigen ontvangen kan worden, waardoor informatie minder snel wordt gemist. Overigens kan multimodaliteit wel zorgen voor verwarring, overbelasting van de zintuigen en het modality shifting effect. Het is daarom belangrijk om per taak, procedure of scenario te bepalen of het gebruik van

multimodaliteit nodig is, welke modaliteiten dan belangrijk zijn en hoe ze moeten worden ingezet.

Multimodaliteit kan bijdragen aan het verbeteren van de simulatietraining. Met name op de negatieve punten die werden benoemd tijdens de evaluatie. Voornamelijk audio heeft veel potentie, omdat XVR On Scene deze optie al aanbiedt. Met het toevoegen van audio kan de gebruiker direct de voordelen van multimodaliteit ervaren en het zal veel van de punten die genoemd zijn in de evaluatie verbeteren. Het toevoegen van gevoel en geur heeft minder potentie, omdat het moeilijker is om deze te implementeren en de bijdrage (naast geluid) kleiner zal zijn.

Het experiment waarbij studenten van de politie academie hebben getraind met of zonder geluid, toonde aan dat er geen signicant verschil was als het ging om het gevoel aanwezig te zijn in de virtuele omgeving (sense of presence). Overigens geven alle studenten wel aan dat ze graag met geluid zouden willen trainen, omdat dit het trainen realistischer zou maken. Er zijn meerdere onderzoeken die uitwijzen dat het toevoegen van audio wel degelijk positieve invloed heeft op de sense of presence. Overigens is het aantonen van een signicant verschil met een klein sample moeilijk en levert het weinig betrouwbare informatie op.

De invloed van multimodaliteit op XVR On Scene zou nog verder onderzocht moeten worden om een precies beeld te geven van de invloed van multimodaliteit op een training met XVR On Scene. Desondanks heeft het toepassen van multimodaliteit de potentie om veel voordelen op te lveren, waaronder het beter nabootsen van de realiteit en het verhogen van de sense of presence van de gebruikers. Literatuuronderzoek wijst uit dat multimodaliteit meer voordelen dan nadelen heeft en deze voordelen kunnen al ervaren worden door het toevoegen van audio. Het toevoegen van multimodaliteit zorgt er ook voor dat de studenten realistischer kunnen trainen, wat het leerproces kan verbeteren. Het toevoegen van geluid heeft zeker op de korte termijn veel potentie.