Keynote

De crisiswereld verandert snel. Nieuwe dreigingen manifesteren zich; traditionele dreigingen veranderen van vorm. Klimaatsverandering, terrorisme, cybersecurity, ondermijning van de rechtsstaat, “internet of things”, fragmentatie in Europa: de crisis van morgen kan verrassen.
Onze crisisarrangementen veranderen niet zo snel. Er wordt al jarenlang geworsteld met immer terugkerende problemen: de informatievoorziening, het eeuwige coördinatievraagstuk, strategische bemoeienis met het operationele niveau en crisiscommunicatie zijn de terugkerende pijnpunten in evaluaties en hot wash-ups. De weeffouten in bestaande crisisarrangementen kunnen tot grote problemen leiden in de crisis van morgen.
In het nadenken over het oplossen van deze weeffouten speelt de OTO-functionaris een sleutelrol. Er zijn weinig mensen die zoveel kennis hebben weten van de manier waarop wij ons in Nederland op crisis voorbereiden. Zij kennen de problemen als geen ander, maar weten ook waar de oplossing moet worden gezocht. Deze kennis moet worden benut.

 

Wat zijn hierbij de uitdagingen en pijnpunten en welke ambities zou het OTO-veld moeten formulieren?

 

De keynote speaker is Arjen Boin.

Arjen is hoogleraar politieke wetenschap aan de Universiteit Leiden. Zijn motto: bestuderen van crisis management is een passie.

Workshop 1

Het wordt tijd voor GRIP 2.0!
Actualisatie van de Gezamenlijke Risico en Incidentmanagement Procedure binnen zowel de algemene als functionele ketens.
Tijdens de workshop wordt de doorontwikkeling van de GRIP verkend tegen de achtergrond van het National Incidentmanagement System (NIMS) dat is ontwikkeld in de VS. De belangrijkste uitgangspunten daarbij zijn:
(a) all hazard;
(b) ongeacht of getroffen gebied wordt doorsneden door gemeente- of regiogrenzen;
(c) nadrukkelijk onderscheid tussen crisiscoördinatie (bestuurlijk) en incidentcommand (operationeel);
(d) structuur volgt het werk, niet omgekeerd (‘knoppenmodel’);
(e) elke actor heeft één leidinggevende;
(f) elke leidinggevende een verantwoorde span of control.

 

Staat het OTO-stelsel doorontwikkeling van de crisisbeheersing in de weg?

 

Deze workshop wordt begeleid door Herman van Hijum.

Herman is Commissaris van Politie en werkzaam bij de politie- en de crisismanagementacademie (IFV). In die functie traint hij o.a. bestuurlijke en operationele crisisteams.

Workshop 2

Wat je zelden doet, doe je zelden goed.
Ook Terrorismegevolgbestrijding (TGB) is gebaat bij aansluiting op het reguliere optreden. Maar kan dat wel? Want als er wordt gesproken over terrorisme, dan valt het op dat we dit complex en afwijkend vinden. Maar waarom complex? Perceptie is dat het Rijk een leidende en sturende rol speelt bij de incidentbestrijding. Wat zijn de verschillen met ons generieke optreden? Welke rol mogen we van het nationale niveau verwachten?
En hoe zit dat bij een dreiging? Zijn we voorbereid op een dreigingssituatie zoals bij een event als het Nationaal Vuurwerk of een concert bij de Maassilo in Rotterdam? En zo ja, hebben we dan ook een duidelijk beeld wat er van ons verwacht wordt?
Als je je als OTO-professional succesvol wilt bewegen in de wereld van TGB is het cruciaal dat je zelf scherp hebt welke kennis en vaardigheden een functionaris nodig heeft om de klus te kunnen klaren. Dat is het vertrekpunt om de oefendoelen te definiëren en daar een passende en effectieve werkvorm voor te ontwikkelen. Want ook voor TGB geldt dat het niet alleen belangrijk is om vakbekwaam te worden maar vooral ook vakbekwaam te blijven! Hoe dan?

 

Waar wordt OTO specifiek voor Terrorismegevolgbestrijding (TGB)?

 

Deze workshop wordt begeleid door Maikel Lenssen.

Maikel is Regionaal Operationeel Leider en verantwoordelijk voor de multidisciplinaire voorbereiding op terrorismegevolgbestrijding in de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Daarnaast is hij landelijk coördinator terrorismegevolgbestrijding bij het Instituut Fysieke Veiligheid en voorheen was hij voorzitter van het Landelijk Netwerk MOTO.

Workshop 3

De mens leert vooral door (ervaring op) te doen. Aldoende leren wij het best. Voor situaties die zich zelden voordoen (crisis b.v.) betekent dit dat het lastig is hiervan te leren. Oefenen en trainen is dan vaak het enige alternatief, maar werkt dat dan wel? Welke eisen worden dan aan OTO gesteld, zouden we ons ambitieniveau moeten bijstellen of moeten we misschien wel op een heel andere wijze de kwaliteit van onze crisismanagers verhogen? Voldoende vragen voor een discussie.

 

Welke rol kan Casuïstiek hierin spelen?

 

Deze workshop wordt begeleid door Menno van Duin.

Menno is lector Crisisbeheersing (IFV) en al zo'n 30 jaar actief op het betreffende onderwerp. Motto: wat je zelden doet doe je zelden goed (dus stel je verwachtingen niet te te hoog!)

Workshop 4

TNO verricht voor Defensie onderzoek naar methoden voor flexibel en gepersonaliseerd leren. Defensie heeft namelijk te maken met een toenemende specialisatie in taken en daardoor steeds specifieker wordende leerbehoeften. Daarnaast is er een beperkte beschikbaarheid van docenten en begeleiders, en dient de niet-beschikbaarheid van personeel door opleidingen zo gering mogelijk te blijven. Met het huidige, grotendeels gestandaardiseerde, aanbod van opleidingen en trainingen kan die situatie niet effectief het hoofd worden geboden. Uitdagingen die de andere veiligheidspartners vast wel herkennen.
Een mogelijke oplossing is het ontwerpen van opleidingen op maat, waarbij het leerproces wordt afgestemd op de student. Om dit effectief te kunnen doen is een goed en actueel inzicht nodig van de student, opgebouwd uit verschillende informatiebronnen.
Het verzamelen, analyseren, en interpreteren van informatie ten behoeve van leren heet ‘Learning Analytics’.
In deze workshop van TNO leert u meer over ‘Learning Analytics’, en zult u de mogelijkheden en beperkingen zelf kunnen ervaren. Ook wordt er aandacht besteed aan de randvoorwaarden voor privacy-vriendelijke toepassing.

 

Persoonlijk ervaren en bijdragen?

 

Deze workshop wordt begeleid door Gerard Veldhuis en Wieke Oldenhof.

  • Gerard Veldhuis is als onderzoeker/project leider bij TNO betrokken bij het onderzoek naar Learning Analytics. Hij is als onderwijskundige op zoek naar hoe leren kan worden verbeterd, in dit geval door data analyse toe te passen.
  • Neurobiologe Wieke Oldenhof is werkzaam bij TNO en onderzoekt onder andere welke informatie het meest relevant is om te bepalen hoe iemand functioneert, zowel cognitief als emotioneel gezien. Dit past ze ook toe in het veld van Learning Analytics, waar ze onderzoekt wat je van leerlingen moet weten om een leertraject zo goed mogelijk op hen af te stemmen.

 

Workshop 5

Het gebruik van Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR) en andere digitale simulaties is een niet tegen te houden ontwikkeling voor start- en vakbekwaamheid van personeel dat ingezet wordt bij incidenten en rampen. Het is interactief, benadert de realiteit, effectief en efficiënt en vooral ook leuk en boeiend. Digitale Simulaties zijn daarbij meestal sociaal en fysiek veilig, of toch niet? VR kan emotioneel overtuigende ervaringen aanbieden en tegelijkertijd de zintuigen onvolledig en verkeerd of teveel prikkelen. AR biedt veel extra informatie, waardoor je mogelijke gevaren in de echte wereld over het hoofd ziet. En wat is de impact van het toevoegen van Sensor Reality (reuk, temperatuur, wind, enz.)? Voldoende stof tot gesprek tijdens de workshop ‘Virtueel oefenen en de risico’s”.

 

Ligt Posttraumatisch Stress Syndroom (PTSS) op de loer?

 

Deze workshop wordt begeleid door Ronald Christiaans en Rombout Karelse.

  • Ronald Christiaans is “Chief Digital Simulations Officer” bij de Politieacademie en ondersteunt het onderwijs maar ook de Politie-eenheden bij het implementeren van digitale simulaties binnen het bekwaamheidsproces.
  • Rombout Karelse is innovatiemanager bij de IT-organisatie van Defensie. Hij werkt 25 jaar bij Defensie aan simulatie, heeft 22 jaar geleden de eerste VR-toepassing voor Defensie mee ontwikkeld en heeft de afgelopen tijd diverse experimenten uitgevoerd met AR en VR.

Workshop 6

Dankzij mobiele sociale media, drones en bots is de afgelopen 20 jaar tijd een nieuwe dimensie in rampenbestrijding opgekomen. Hierdoor kunnen situaties zich sneller, onverwachter en heftiger voordoen dan je op het eerste gezicht zou denken.
Fysieke schade kan ruimtes onbruikbaar of onveilig maken, maar dat kunnen gehackte sensoren en algoritmes inmiddels ook. Uitval van publieke nutsvoorzieningen kunnen gebouwen onleefbaar en systemen onbetrouwbaar maken, maar dat kunnen mobiele zenders en garage biologie inmiddels ook. Voice en data communicatie kunnen uitvallen door fysieke schade of virtuele overbelasting, maar hoe om te gaan met chatbots die niet langer van mensen te onderscheiden zijn en bijvoorbeeld noodnummers kunnen bellen?
In de workshop van Vincent Hoek en Simone Dobbelaar loopt het scenario net even anders.
Welke drills zijn nog bruikbaar? Welke reflexen blijven handig?
Tijdens de workshop willen wij met u, als OTO-professional, nadenken of deze observaties voor u van toepassing zijn en hoe hier mee om te gaan in uw studiemateriaal.

 

Waar kan omdenken helpen?

 

Deze workshop wordt begeleid door Vincent Hoek en Simone Dobbelaar.

  • Vincent Hoek is Enterprise Architect en scenarioschrijver in het defensie-, kustwacht en zwaailichtdomein en staat sinds 2002 aan de basis van diverse succesvolle concepten voor informatie gestuurd optreden.
  • Simone Dobbelaar is Programma Directeur KMAR, waarbij zij streeft tot het komen van een methodiek voor wetgevers, beleidsmakers en uitvoerders om samen te komen tot uitvoerbare wet- en regelgeving.

Workshop 7

Kennis & innovatiemarkt

De OTO ontwikkeling blijft achter bij de nieuwe dreigingen!

 

Met welke kennis en innovaties kunnen we de situatie keren?